Batı Akdeniz Mermer Sektörü Buluşması ve İş Görüşmeleri

Aramızda Antalya, Burdur, Isparta veya Batı Akdeniz’in mermer sektörü temsilcileri, Burdur ve Isparta’dan Oda ve dernek temsilcileri, İhracatçılar Birliğimiz temsilcileri, Q terminal yetkilileri, mermer sektörü paydaşları olarak makine üreticileri, mimar ve mühendis arkadaşlarımız bulunuyor.

Bu toplantıya destek olan Ahmet beye, dernek başkanlarımıza özellikle teşekkür ediyorum ve güzel bir başlangıç olmasını diliyorum.

Bildiğiniz gibi, Batı Akdeniz Ticaret Buluşması etkinliğini 27 Mayıs’ta yapmıştık ve bu etkinliklerin sektörel düzeyde devam edeceğini söylemiştik. Bu buluşmada iki temel hedefimiz bulunuyor.

Birinci hedefimiz Batı Akdeniz mermer sektörü işbirliği platformunu oluşturmaktır. Yani sorunları konuşup dağılmayacağız, yılda bir veya iki kez bir araya gelecek kurumsal bir platformun temelini sizlere danışarak atmak istiyoruz.

Bildiğiniz gibi, Korkuteli Mermer Organize Sanayi bölgesi projemiz nihayet Bakanlıktan onay aldı. Korkuteli’nde mermer sektörünün imajını güçlendirecek, teknoloji düzeyi ileri, aynı zamanda çevreci bir bölge kuracağız. Bu konuda da fikir ve önerilerinizi de almak istiyoruz. Ayrıca ihracat, navlun gibi konuları da soracağız.

BAİB mermerde URGE projeleri gerçekleştirdi. Bizim de yapı malzemeleri gibi alanlarda çalışmalarımız oldu. Bu konuda bölgesel ölçekte neler yapabileceğimizi de konuşmalıyız.

İkinci hedefimiz sektörel düzeyde networking ve B2B çalışmasının potansiyelini görmektir. Bugün birlikte bir ilki gerçekleştireceğiz, buradaki tecrübeyle ve sizlerin de fikirlerini alarak bunu bölge odalarımızın ve BAGEV Vakfımızın düzenli bir faaliyeti haline getirebiliriz.

Bugün toplantıyı bu çerçevede iki seans olarak planladık, önce 1-1,5 saatlik bir çalışmayla birlikte neler yapabileceğimizi konuşacağız. Hocalarımız birkaç konu belirlediler, o konular üzerinde bir beyin fırtınası yapacağız. Arkasından dernek başkanlarımıza ve isteyen arkadaşlara söz vereceğiz. Daha sonra yine 1-1,5 saat sürecek networking seansına geçeceğiz, bir hızlı tanışma yapacağız ve isteyenler birebir görüşme de yapacak. Eğer bu çalışmayı yararlı görürseniz, daha geniş kapsamlı, hatta Afyonkarahisar, Muğla gibi illerimizi de içine alan bir etkinlik planlayacağız.

Ekonomide sorunların arttığı bir dönemdeyiz. Mermer sektörünün sorunlarımı komitemiz sayesinde yakından izliyoruz. Ruhsatlandırma, devlet hakkı, maliyet artışları, navlun maliyetleri, limanla ilgili sorunları arkadaşlarımız dile getiriyor, biz de TOBB kanalıyla Bakanlıklara iletiyoruz.

Mermer sektörü ülke ekonomisi için olduğu kadar Bölgemiz için de büyük bir öneme sahip. TOBB sanayi kapasite raporu verilerinde Burdur ve Isparta’da mermercilik ürünleri en çok rapor alınan ürünlerde birinci sırada geliyor. Antalya ise rapor alınan faaliyetlerde mermer sektörü birinci durumda. Üç ilde bine yakın işyeri var. BAİB’de 500’e yakın ihracatçı firma bulunuyor.

Antalya üzerinden ihracat geçen yıl 260 milyon dolara çıktı, bölge olarak yarım milyar doları geçtik, bölge olarak ihracatımızın dörtte birine yakını bu sektörden.

Türkiye ihracatının dörtte birine yakınını Batı Akdeniz yapıyor. Blok mermerde ülke olarak dünya lideriyiz, çünkü zaten dünya rezerv varlığının %30-40 kadarı bizde. 2010’lu yıllarda üretim ve ihracatımız arttı ve %60’ı tabakalı işlenmiş halde olmak üzere 2 milyar doları geçti.

Ancak blok mermerde Çin pazarına fazla bağımlıyız. İşlenmiş mermerde İtalya ve Çin bizden önde olsa da bu alanda da gelişme olması için çalışıyoruz.

Çin’de inşaat veya konut sektöründe yavaşlamadan etkilendik. Geçen yıl pandemiden çıkış yılı oldu, ama şimdi yeniden küresel resesyonla karşı karşıyayız ve ihracatın zorlandığını görüyoruz. İç pazarda da inşaat sektörü 2019’dan bu yana yavaşladı ve halen geçmiş dönemlerdeki düzeye gelemedi.

Son dönemde elektrik, akaryakıt, navlun fiyatlarının etkisi başlı başına bir konu. Sektörde üretim potansiyeli var, ruhsat sayısı artıyor, ama Pazar aynı oranda artmıyor. Şu anda mevcut işletme ruhsatı kadar bekleyen ruhsat var. Koşullar elvermediği için ruhsatların bir kısmı işletmeye dönüşmüyor, faaliyet başlamıyor veya devam etmiyor. Ayrıca sektörde katma değer meselesinde de yapılacak çok iş var.  Biz blok mermeri 20 cent, tabaka mermeri 40 cent civarında satıyoruz, İtalya işlenmiş mermeri ortalama 2 dolara, Çin 1,5 dolara yaklaşıyor.

Sorunlara rağmen sektörde ürün işleme ve kalite de artıyor, ihracat yapılan ülke sayısı artıyor. Sektörün gidecek daha uzun bir yolu olduğu açıktır.

Türkiye ekonomisinde şu anda en önemli sorun cari açık ve döviz ihtiyacıdır. Doğal taş ve mermer en hızlı şekilde ihracata dönüşebilecek üründür. Birçok sektörde ihracat ithal girdiye bağlı kalmaktadır, mermer ihracatında bu sorun yoktur. Hükümetin bu konunun farkında olduğuna inanıyorum.

Sektörün bir sorunu da kamuoyundaki olumsuz imajdır. Bazı bölgelerde açılan ocakların olumsuz imaja katkı yaptığı açıktır. Turizm ve tarım bölgelerinde rastgele iş yapılmamalıdır. Diğer taraftan mermer suyun geri dönüştürüldüğü, kimyasal atığı olmayan bir sektördür ve birçok alana göre çevre dostu sayılacak bir sektördür.

Mermerde bu algıyı düzeltmenin, ayrıca sektörde karlılığı artırmanın bir yolu, yerel ve bölgesel ölçekte planlamadır.

Bir ilde veya bölgede ruhsat verirken, ocak koşullarını belirlerken yerel yönetimlerin, buradaki sektörün, yani bizlerin mutlaka bir söz hakkımız olmalıdır. Bölgede yeni ruhsat ihtiyacının olup olmadığını,  nerede ruhsat verilebileceğini en iyi biz biliriz.

Bölgenin ve sektörün talep ve ihtiyaçları dikkate alınarak en doğru karar burada verilir. Bu olmayınca hem arz planlaması olmuyor hem de yerel düzeyde sorunlar ve kamuoyunda olumsuz imaja sebep olunuyor. Bunları hep konuşuyoruz, ama faydası olmuyor diye düşünenlerimiz olabilir, oysa öyle bir zamandayız ki herkes kendi derdinde, bir sektör diğerinden habersiz.  Artık sadece kendi içimizde konuşmak çözüm olmuyor. Bu konuları kamuoyu gündemine taşımak, yetkilileri, siyasetçileri, yerel yönetimleri ve halkı daha fazla aydınlatmak gerekiyor.

Sadece sorunları konuşup bıraktığımızda, bir rapor yazıp gönderdiğimizde buz üstüne yazı yazmak gibi oluyor. Bölge olarak odalarımızın ve bütün paydaşların yer aldığı, bir iş planı olan sektör platformunun devamlı bir şekilde iletişim içinde olması gerekiyor. 

Paydaş platformları devamlı iletişim içinde olursa ticaret fırsatları, ihracat fırsatları daha iyi değerlendirilebiliyor. BAİB mermer URGE’si 4-5 hedef Pazar çalışmış, bunları birlikte artırabiliriz. Alım heyetleri programları yapabiliriz. Ben ticaret buluşmaları toplantısında da söyledim, İhracat yapanla yapmayan, Kanada pazarını bilenle Hindistan pazarını bile tanışır konuşursa oradan bir fırsat çıkabilir. Makine üreticisiyle ocakçı işbirliği yaparsa yeni yatırım fikirleri ortaya çıkabilir. Her alanda yenilik çağındayız, bir firma tek başına bir yere kadar yenilik yapabilir, asıl yenilikler işbirliğiyle ortaya çıkar.

Paydaş platformlarının, networking ve B2B görüşmelerinin faydası da budur.

Bu toplantıyı hem bugün tanışma açısından değerlendirmenizi hem de bölge olarak gelecekte neler yapılabileceği açısından değerlendirmenizi rica ediyorum.

Tekrar hepinize katılımlarınız için teşekkür ediyorum.