OCAK AYI ENFLASYONU

• Üretici üzerindeki maliyet baskısı sürüyor.
• Enerji fiyatları maliyet enflasyonuna yansımaya devam edecek.
• Yüksek enflasyonun orta sınıfla birlikte KOBİ’leri de olumsuz etkiliyor.
• Enerji fiyatları ve temel girdi maliyetlerinin düşürülmesi yönünde adımlar atılmalı. 

2022 Ocak ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de %11,10, Yİ-ÜFE’de %10,45 olarak açıklanmıştır. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında %48,69, yurt içi üretici fiyatlarında %93,53 olmuştur.

TUİK’e göre Ocak ayında aylık enflasyon; enerjide %27, meyve ve sebzede %20, genel gıda grubunda %10, dayanıklı tüketim mallarında %6,4, sigara, alkollü içki ve altın grubunda %17, kirada %2,7, genel hizmet grubunda %7,8’dir. Yıllık enflasyon ise enerjide %76, meyve ve sebzede %43, genel gıda grubunda %55, giyimde %25, dayanıklı mallarda %56, kirada %13,8, genel hizmet grubunda %29,5’dur.

Veriler bize giyim, kira, haberleşme hizmetleri ve eğitim harcamaları grubunun enflasyonu düşürücü veya sınırlayıcı rol oynadığını söylemektedir. Diğer taraftan TUİK’in açıkladığı giyim enflasyonu ile madde sepetinde yer alan ürünlerin fiyatlarındaki değişim arasında farklılıklar görülmektedir.

Ocak ayında en yüksek artış gösteren ürün %340 oranıyla yurtiçi turlar, %95 ile çorap, %87 ile otel ücreti, %71 ile sıcak içecekler, %70 ile elektrik ücretidir. Fiyatı en fazla düşen ürünler ise %96 ile scooter(çocuk), %36 ile muz, %29 ile yurt ücreti, %23 ile sabun, %22 ile eşarp, %19 ile bilgisayar ekipmanları olmuştur.

ÜRETİCİ ÜZERİNDEKİ MALİYET BASKISI SÜRÜYOR

Yİ-ÜFE ise, 2022 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %10,45 ve bir önceki yılın aynı ayına göre %93,53 olmuştur. Yİ-ÜFE’de enerji fiyatları aylık %10, yıllık %138 artmış görünmektedir. Üretici üzerindeki maliyet baskısı devam etmektedir. Kömür, petrol gibi temel girdilerde küresel enflasyona ve daha önemlisi döviz kurunda Ekim-Aralık dönemindeki çıkışa bağlı yüksek maliyet artışları devam etmektedir.

ENERJİ FİYATLARI MALİYET ENFLASYONUNA YANSIMAYA DEVAM EDECEK

Ne yazık ki Eylül ayından bu yana enflasyon tehlikesine ve enflasyonun orta sınıfla birlikte KOBİ’lerde de erimeye yol açacağına yönelik uyarılarımız haklı çıkmıştır. Elektrik ve doğal gaz zamları maliyet enflasyonuna yansımaya devam edecektir. Acilen enerji fiyatlarının düşürülmesi, KDV ve ÖTV indirimleriyle temel girdi maliyetlerinin düşürülmesi yönünde adımlar atılması gereklidir.

BATI AKDENİZ’DE EN YÜKSEK ARTIŞ “KONUT” GRUBUNDA

Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık bazda %11,36, yıllık bazda %52,75  olarak gerçekleşmiştir. Bölgemizde ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre sırasıyla en yüksek artış %23,36 ile kira, elektrik, doğalgaz faturalarını da içeren “konut” grubunda olmuş, bunu %21,76 ile “alkollü içecekler ve tütün” ve %11,71 ile “ulaştırma” harcama grupları izlemiştir. Giyim ve ayakkabı grubunda ise %0,18’lik düşüş gözlenmiştir. Yıllık enflasyonda ise en yüksek artış  %73,17 ile “ulaştırma”,  %58,39 ile “ev eşyası” ve  %57,49 ile “konut” gruplarında gerçekleşmiştir. Giyim enflasyonundaki farklılaşmanın TÜİK verilerinden kaynaklanması muhtemeldir.

Bölge enflasyonu Türkiye ortalamasının üzerinde

Bölgemizde enflasyonun aylık ve yıllık bazda Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu görülmüştür. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi, 26 bölge arasında aylık bazda on üçüncü, yıllık bazda ise sekizinci sırada yer almıştır.